Recep ŞENYURT
Tüketicinin küresel enerji ham madde fiyatlarındaki olağanüstü fiyat artışlarından korunması ve ayrıca ülkemizin enerji arz güvenliğinin sekteye uğramaması için geçen yıl devreye alınan Azami Uzlaştırma Fiyat (AUF) Mekanizması’nın tüketiciye katkısı büyük oldu.
Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) Başkanı Mustafa Yılmaz, AUF’la 200 milyar liraya yakın bir tutarın vatandaşın cebinde kaldığını, elektrik tarifelerinde yüzde 110 düzeyinde artışın engellendiğini bildirdi. AUF’a aykırı hareket eden şirketlerle ilgili soruşturmanın sürdüğünü de belirten Yılmaz, bu şirketlerin şu ana kadar 9,3 milyar lira geri ödeme yaptıklarını da açıkladı.
Emniyet supabı görevi gördü
AUF’un hem sektöre hem de tüketicilere katkısı düşünüldüğünde beklentilerinin üzerinde olumlu bir tablo ile karşılaştıklarını vurgulayan Yılmaz, EPDK’nın bu süreçte fiyat hareketlerini titizlikle takip ederek, üretim maliyetlerinde yaşanan artışların ivedilikle AUF’a yansıtılarak elektrik üreticilerinin mağdur olmasının engellendiğini kaydetti.
AUF’un bir nevi “emniyet supabı” görevi gördüğüne dikkat çeken Yılmaz, “Bu sayede hiçbir üretici ‘maliyetlerim çok arttı ben santralimi kapatmak zorundayım’ demedi. Öyle bir durumda hem bir arz güvenliği sıkıntısı yaşanabilir hem de kapanan santraller istihdam sorununa yol açabilirdi. Önce pandemi ardından Rusya- Ukrayna savaşının etkisi ile olağanüstü maliyet artışlarının yaşandığı bir dönemi arz sıkıntısı yaşamadan geride bıraktık.” ifadelerini kullandı.
AUF’un elektrik faturalarındaki etkisinin de çok olumlu olduğunu dile getiren Yılmaz, geçen bir yılı aşan süreçte ortaya çıkan kaynakla maliyet artışları sebebi ile mesken abonelerinin faturasına yansıyacak yüzde 110 düzeyinde artışın engellendiğini ifade etti. Yılmaz, konuşmasına şöyle devam etti: “Avrupa’da bizim uygulamamızdan sonra başka ülkelerde de devreye alınan AUF’un nihai hedefi çok net. Arz güvenliği sekteye uğramayacak ve tüketiciler de yüksek maliyet artışlarından korunacak. AUF ile 200 milyar TL’lik bir meblağ vatandaşımızın cebinde kaldı.
AUF ile sağlanan kaynak ile elektrik tarifelerinde yüzde 110 oranında bir artışın önünü geçildiği gibi nisan ayında yapılan yüzde 15’lik indirim de bu sayede sağlandı.” AUF’a aykırı hareket eden şirketlerle ilgili soruşturma sürecinin sürdüğünü belirten Yılmaz, bu şirketlerin şu ana kadar 9,3 milyar lira geri ödeme yaptıklarını açıkladı.
Yılmaz, enerji sektörünün ayakta durması için bütün paydaşların gözetilmesi gerektiğini, tüketicinin en önemli paydaş olduğunu, herkesin hukukunu korumak zorunda olduklarını bildirdi. Yılmaz, “Adaletten asla taviz veremeyiz. AUF ile ilgili de hiçbir hukuki tereddüdümüzün olmadığını ifade etmiştik. Son yargı kararları bu konudaki haklılığımızı teyit etti. İhtiyaç olduğuna inandığımız müddetçe AUF uygulaması devam edecek.” dedi.
AUF nedir, nasıl uygulanır?
Azami Uzlaştırma Fiyatları; (megavatsaat başına) doğal gaz santralleri, ithal kömürü santralleri, yerli kömür santralleri ve yenilenebilir kaynaklı santraller için EPDK tarafından maliyetler değerlendirilerek ayrı ayrı belirleniyor. Serbest piyasada oluşan bedeller ile azami uzlaştırma fiyatları arasındaki fark “destekleme bedeli” olarak kaynak bazlı destekleme havuzunda toplanıyor. Bu havuzda oluşan gelir, düzenlemeye tabi bütün tüketicilerin elektrik tüketimleri için kullanılarak tüketicilerin piyasada oluşan artışlardan korunması sağlanıyor.
